सुनीता विल्यम्स: अंतराळातील एक प्रेरणादायी प्रवास
सुनीता विल्यम्स या भारतीय वंशाच्या अमेरिकन अंतराळवीर आहेत, ज्यांनी अंतराळात अनेक विक्रम केले आहेत. त्यांनी अमेरिकन नौदलात आणि नासामध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. त्यांनी अनेक अंतराळ मोहिमा पूर्ण केल्या आहेत. त्या महिलांमध्ये सर्वाधिक वेळ अंतराळात चालण्याचा विक्रम आणि आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाची (ISS) पहिली महिला कमांडर म्हणून ओळखल्या जातात. बोईंग स्टारलाइनर यानातून त्यांच्या अलीकडील मोहिमेत तांत्रिक अडचणी आल्यामुळे त्यांना ISS वर जास्त काळ थांबावे लागले. शेवटी, त्या स्पेसएक्स क्रू ड्रॅगनद्वारे सुरक्षितपणे पृथ्वीवर परतल्या.
सुनीता विल्यम्स: अंतराळातील एक प्रेरणादायी प्रवास
सुनीता विल्यम्स या भारतीय वंशाच्या अमेरिकन अंतराळवीर आहेत. त्यांनी अंतराळात अनेक विक्रम केले आहेत.
बालपण आणि शिक्षण
सुनीता विल्यम्स यांचा जन्म 19 सप्टेंबर 1965 रोजी अमेरिकेतील ओहायो येथे झाला. त्यांचे वडील डॉ. दीपक पंड्या हे भारतीय वंशाचे होते, तर आई उर्सुलिन बोनी झलोटॉक ही स्लोव्हेनियन वंशाची होती. सुनीता यांना लहानपणापासूनच अवकाश आणि विज्ञानाची आवड होती. त्यांनी अमेरिकेतील नौदल अकादमीमधून भौतिकशास्त्रात पदवी मिळवली आणि नंतर फ्लोरिडा इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीमधून अभियांत्रिकी व्यवस्थापनात पदव्युत्तर शिक्षण पूर्ण केले.
नौदल आणि नासा करियर
सुनीता विल्यम्स यांनी सुरुवातीला अमेरिकन नौदलात हेलिकॉप्टर पायलट म्हणून काम केले. त्यांची कामगिरी पाहून त्यांची 1998 मध्ये नासाच्या अंतराळवीर कार्यक्रमासाठी निवड झाली. त्यांनी 2006 मध्ये पहिली अंतराळ मोहीम पूर्ण केली. त्यानंतर 2012 मध्ये त्यांनी पुन्हा अंतराळात प्रवास केला.
अंतराळातील विक्रम
सुनीता विल्यम्स यांनी अंतराळात अनेक विक्रम केले आहेत, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे:
- अंतराळात सर्वात जास्त काळ स्पेसवॉक करणारी महिला (50 तास 40 मिनिटे)
- आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाची (ISS) कमान सांभाळणारी पहिली महिला
- अंतराळात मॅरेथॉन धावणारी पहिली महिला
भारताशी नाते
सुनीता विल्यम्स यांचे भारताशी घट्ट नाते आहे. त्यांचे वडील भारतीय असल्याने त्यांना भारतीय संस्कृती आणि परंपरांची माहिती आहे. त्यांनी अनेकदा भारतात येऊन आपले नातेवाईक आणि चाहत्यांची भेट घेतली आहे.
प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व
सुनीता विल्यम्स यांचे जीवन अनेक लोकांसाठी प्रेरणादायी आहे. त्यांनी आपल्या कर्तृत्वाने हे सिद्ध केले आहे की महिला कोणत्याही क्षेत्रात पुरुषांच्या बरोबरीने काम करू शकतात. त्यांची कथा धैर्य, समर्पण आणि स्वप्नपूर्तीचे प्रतीक आहे. सुनीता विल्यम्स आणि त्यांचे सहकारी बुच विल्मोर हे बोईंग स्टारलाइनर अंतराळयानातून अंतराळात गेले होते. 5 जून 2024 रोजी, हे यान फ्लोरिडा येथील केप कॅनव्हेरल स्पेस फोर्स स्टेशनवरून निघाले. त्यांना 8 दिवसांनी, म्हणजे 13 जून रोजी पृथ्वीवर परतणे अपेक्षित होते. पण, स्टारलाइनर अंतराळयानात काही तांत्रिक अडचणी आल्यामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर (ISS) थांबावे लागले.
अंतराळयानात खालील अडचणी आल्या:
थ्रस्टर आणि हेलियम गळती: अंतराळयानाच्या थ्रस्टरमध्ये आणि हेलियम यंत्रणेत गळती झाल्यामुळे यानाला योग्य प्रकारे नियंत्रित करणे कठीण झाले.तांत्रिक बिघाड: या अंतराळयानाच्या यंत्रणेत अनेक तांत्रिक बिघाड झाले, ज्यामुळे ते पृथ्वीवर परतण्यासाठी सुरक्षित राहिले नाही.या अडचणींमुळे सुनीता विल्यम्स आणि बुच विल्मोर यांना आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर जास्त काळ राहावे लागले. नासाचे शास्त्रज्ञ या तांत्रिक अडचणींवर काम करत आहेत आणि त्यांना सुरक्षितपणे पृथ्वीवर परत आणण्यासाठी प्रयत्न करत आहेत.म्हणून, तांत्रिक बिघाडामुळे सुनीता विल्यम्स आणि बुच विल्मोर यांना अंतराळात अडकून पडावे लागले. सुनीता विल्यम्स कश्या परत आल्या
सुनीता विल्यम्स आणि त्यांचे सहकारी बुच विल्मोर हे बोईंग स्टारलाइनर अंतराळयानातून अंतराळात गेले होते. या अंतराळयानात तांत्रिक अडचणी आल्यामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर (ISS) जास्त काळ राहावे लागले.
परतीचा प्रवास:
नासाने स्पेसएक्सच्या क्रू ड्रॅगनचा वापर करून त्यांना परत आणण्याचा निर्णय घेतला.
तांत्रिक अडचणींमुळे परतीच्या प्रवासात विलंब झाला.
शेवटी, 19 मार्च 2025 रोजी ते पृथ्वीवर परतले.
त्यांचे स्पेसएक्स ‘ड्रॅगन फ्रीडम’ फ्लोरिडाच्या किनाऱ्यावर उतरले.
पृथ्वीवर परतण्यासाठी त्यांना 17 तास लागले.
अडचणी:
स्टारलाइनर अंतराळयानात थ्रस्टर आणि हेलियम गळती झाली होती.या अंतराळयानात अनेक तांत्रिक बिघाड झाले होते.
सुनीता विल्यम्स आणि बुच विल्मोर यांचे हे मिशन इतिहासात एक अद्वितीय मिशन म्हणून नोंदवले जाईल. त्यांच्या 286 दिवसांच्या अंतराळ प्रवासाने अंतराळ मोहिमांमध्ये येणाऱ्या आव्हानांना आणि त्यांच्या उपाययोजनांच्या क्षमतेला सिद्ध केले.